การเลือกชามฝา (ไก้หว่าน 蓋碗) Select a GAI WAN

การเลือกชามฝา (ไก้หว่าน 蓋碗) Select a GAI WAN

โดย จงรักษ์ กิตติวรการ (ตี่)

ชามฝา เป็นภาชนะที่ใช้ได้ทั้งชงชาแล้วดื่มชา โดยทั่วไปมักเป็นเครื่องกระเบื้อง มีส่วนประกอบ 3 ชิ้น คือ จานรอง, ถ้วย และฝา เหมาะสำหรับชงชาเขียว และชาอูหลงที่ขดเป็นก้อนเนื่องจากมีพื้นที่ให้ใบชาคลายตัวได้มาก  เวลาจะเลือกชามฝาไว้ใช้งานสักใบพอจะมีแนวทางในการเลือกดังนี้

1) ไม่แตกร้าว  เคาะดูจะมีเสียงกังวานใส เสียงไม่แตกพร่า

2) ทนความร้อนของน้ำเดือดได้ ชนิดที่เป็นเครื่องกระเบื้องมักจะไม่มีข้อกังวลเรื่องนี้ส่วนชนิดที่ทำจากแก้วต้องมั่นใจว่าเป็นแก้วชนิดทนความร้อน

3) เลือกขนาดที่เหมาะมือ ไม่ใหญ่เกินไปจนไม่สามารถถือได้

4) ตัวถ้วยควรตั้งได้มั่นคงบนจานไม่โยกคลอนจนล้มได้ง่าย

5) ชามฝาที่ใช้ง่าย คือ ตัวถ้วยจะเบี้ยวเล็กน้อยเมื่อปิดฝาลงตรงๆจะประกบกันไม่สนิท สามารถวางฝาได้เอียงๆดังภาพ ฝาด้านที่วางต่ำคือ ด้านที่เอาไว้รินน้ำชาออกจากถ้วย

6) ขอบถ้วยเรียบเสมอ  ไม่มีความคม มิฉะนั้นอาจจะบาดปากได้ขณะดื่ม

HOW TO SELECT A GAI WAN

GAI WAN, literary translated aslidded bowl, is a utensil of three pieces, saucer, cup and lid. It could bemade of glass and stone, but the most commonly found is ceramic. Gai wan can beused for both tea brewing and drinking cup. The following is an easy guidelinefor selection:

1) No fracture. To check if thereis a fracture, we softly nock the bowl with the knob of its lid. It shouldpronounce a clear metallic sound. A rough and coarse sound may indicatethe present of a fracture.

2) Heat resistant. The one thatmade of ceramic usually can resist to the boiling water. If you are looking fora glass gai wan, choose the borosilicate glass that can resist the heat, notsoda lime glass.

3) Proper size. The size shouldnot too large thus one can handle at ease.

4) Stability. The cup shouldfirmly stand on its saucer. Some model, through rare, the cup’s leg fit tightlyits saucer.

5) Function of imperfection. Acup of good function should not be perfectly round. It is rather oval shape.When the lid is put over the cup on the right perpendicular to the water level,the lid will not fit firmly on the cup but leave a small slit. On a more firmlystanding position, we slide the lid to one side letting one side of the lidlower than the other, as shown in the photo. We pour and drink the brewed teafrom the lower side.

6) Smooth rim. The rim of the cup should be smooth with no sharp edge.